Cese-fèr(-de-Suisso)
Oxytropis helvetica
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Oxytropis de Suisse, Oxytropis de Gaudin.
Descripcioun :Aquéu cese-fèr trachis dins li tepiero roucaiouso de mountagno mounte flouris belamen l'estiéu. Es uno planto sènso cambo emé de fueio argentado e de long pecou de flour vira devers lou sòu. Se destrìo de soun cousin, lou cese-fèr-coulour-d'ametisto qu'a un pecou mai prim vers la baso (< 0,75 mm) emé de péu crespu e aplata. Coumpara emé lou cese-fèr-coulour-d'ametisto que ié sèmblo proun.
Usanço :Avèn ges d'entresigne segur sus aquelo planto. Pamens fau saupre que d'ùni cese-fèr (gènre Astragalus e Oxytropis) soun empouisounant (dounon de proublèmo néuroulougi).
Port : Erbo
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Oxytropis
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 2200 à 3000 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupènco
Ref. sc. : Oxytropis helvetica Scheele, 1843
Tréule d'aigo
Menyanthes trifoliata
Menyanthaceae Gentianaceae
Noms en français : Trèfle d'eau, Ményanthe trifolié.
Descripcioun :Lou tréule-d'aigo èi pas uno planto coumuno au nostre. Trachis dins li palun tourbous de mountagno sus siliço. Di cambo que rebalisson au sòu o floton dins l'aigo, sorton, cado annado, de fueio dreissado di tres fueioun, ço que i'a douna lou noum (pamens èi pas uno Fabaceae). Flouris d'ouro e douno uno enflourejado en grapo de flour blanco .
Usanço :La racino èro manjado dóu tèms di carestié dins l'uba de l'Éuropo. Pamens, coume lou soubre de la planto, èi di proun amaro (fau faire bouli mai d'un cop e chanja lis aigo). Li fueio an peréu servi à la plaço di pigno d'óubloun pèr aroumatisa la biero. Li fueio secado soun vertuouso contro li fèbre, soun tambèn tounico, estoumatico, astingènto, anti-inflamativo... (pas trop n'en prendre pamens).
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 Cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Menyanthes
Famiho : Menyanthaceae
Famiho classico : Gentianaceae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 8 à 10 cm
Flourido :
Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Palun tourbous
- Mueio
- Roubino
- Aigo
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Menyanthes trifoliata L., 1753